نمایندگی لوازم یدکی و قطعات دانگ فنگ در مشهد
نمایندگی لوازم یدکی و قطعات دانگ فنگ در مشهد
لوازم یدکی دانگ فنگ | قطعات دانگ فنگ
دانگفنگ موتور ، (به چینی سنتی: 東風汽車公司) شرکت خودروسازی چینی است، که بهعنوان بزرگترین خودروساز در جمهوری خلق چین شناخته میشود.
شرکت دانگفنگ موتور در سال ۱۹۶۸ میلادی در استان هوبِی تأسیس شد و در حال حاضر در زمینه تولید و مونتاژ انواع خودرو، اتوبوس، کامیون و وسایل نقلیه تجاری، همچنین تولید قطعات خودرو فعالیت میکند.
دانگفنگ موتور که در سال ۲۰۱۲ بیش از ۲٫۷۶ میلیون دستگاه خودرو تولید کردهاست، هماکنون بههمراه شرکتهای چانگان موتورز، گروه فاو و سایک موتور، بهعنوان ۴خودروساز بزرگ چین شناخته میشوند.
سهام شرکت دانگفنگ در بازارهای بورس اوراق بهادار شانگهای و بورس هنگ کنگ مبادله میشود. این شرکت در سال ۲۰۰۵، نخستین واگذاری عمومی سهام خود را ترتیب داد، که با این حال کماکان ۷۰٪ درصد از سهام آن در اختیار دولت مرکزی چین باقیماند. دانگفنگ به معنای باد شرقی است.
نام قسمت کامیون سازی دانگفنگ DFCV نام دارد که ۴۵٪ سهام آن در اختیار شرکت ولوو تراکس میباشد.
دانگفنگ به کمک ولوو تراکس و رنو تراکس (یکی از زیر مجموعههای بزرگ گروه ولوو)توانسته به عنوان اولین چینی پر رنگ به بازارهای اروپایی قدم بگذارد.
دانگفنگ در ایران
دانگفنگ پس از شروع تحریمهای بینالمللی ایران و قطع رابطه شرکتهای بزرگ خودروسازی به عنوان شریک تجاری سایپا دیزل در فروش کامیونها وارد ایران شد. کامیونهای T300 و T375 اولین کامیونهای دانگفنگ در ایران بودند که بعدها با نامهای البرز و کاوه در ایران مونتاژ شدند.
در فروردین ماه سال ۹۵ دانگفنگ h30 به عنوان محصول جدید ایران خودرو معرفی شد؛ و پس از آن طی شرایط فروشهایی به ایرانیان فروخته شد.
از جلمه محصولات دانگ فنگ : دانگ فنگ DongFeng D375 دانگ فنگ DongFeng KX480 دانگ فنگ DongFeng R270 دانگ فنگ DongFeng T375 دانگ فنگ DongFeng T480 دانگ فنگ البرز DongFeng دانگ فنگ کاوه DongFeng دانگ فنگ کاویان Dongfeng K375D دانگ فنگ کاویان Dongfeng K375T
قطعات موتوری ولوو : موتور کامل دانگ فنگ – بلوک سیلندر دانگ فنگ – سوپاپ و متعلقات دانگ فنگ – پیستون دانگ فنگ ، رینگ و شاتون دانگ فنگ – میل سوپاپ و کاسه نمد دانگ فنگ – دنده قاب و تسمه تایم دانگ فنگ – میل لنگ و کاسه نمد دانگ فنگ – سر سلیندر دانگ فنگ – یاتاقان دانگ فنگ – پولی هرزگرد دانگ فنگ – پمپ روغن دانگ فنگ – درب سوپاپ دانگ فنگ – اوبل پمپ و کارتل دانگ فنگ – کیت تایم دانگ فنگ – واشرها دانگ فنگ – کامپیوتر خودرو ECU دانگ فنگ – قطعات کاربراتور دانگ فنگ – دریچه گاز دانگ فنگ – روغن موتور دانگ فنگ – بلبرینگ دانگ فنگ – دسته موتور دانگ فنگ – اسبک و متعلقات دانگ فنگ
قطعات گیریبکس دانگ فنگ و جعبه دنده دانگ فنگ شامل :
چهارشاخ گاردان دانگ فنگ – گیربکس دانگ فنگ – کیت کلاچ دانگ فنگ – دیسک دانگ فنگ و بلبرینک کلاچ دانگ فنگ – صفحه کلاچ دانگ فنگ و متعلقات – فلاویل دانگ فنگ – واشرهای گیربکس دانگ فنگ – بلبرینگ های گیربکس دانگ فنگ – پوسته گیربکس دانگ فنگ – صافی و کارتل گیربکس دانگ فنگ – لوازم کلاچ دانگ فنگ – شفت و دنده های گیربکس دانگ فنگ – لیور دنده دانگ فنگ – پلوس دانگ فنگ – دیفراسنیل دانگ فنگ – دسته موتور دانگ فنگ – بلبرینگ دیسک و صفحه دانگ فنگ
لوازم تعلیق دانگ فنگ :
کمک فنر دانگ فنگ – فنر لول دانگ فنگ – فنر تخت دانگ فنگ – طبق دانگ فنگ – میل موج گیر دانگ فنگ – سیبک طبق دانگ فنگ – گردگیر کمک دانگ فنگ – توپی سر کمک دانگ فنگ – سگ دست و محور دانگ فنگ – جعبه فرمان دانگ فنگ – بوش طبق دانگ فنگ – پمپ هیدرولیک دانگ فنگ و متعلقات – کیسه باد دانگ فنگ – سنسور و متعلقات تعلیق دانگ فنگ – محور و کاسه نمد چرخ دانگ فنگ – غربیلک فرمان دانگ فنگ – چهارشاخ فرمان دانگ فنگ – سیبک فرمان دانگ فنگ – قرقری فرمان دانگ فنگ – بلبرینگ چرخ دانگ فنگ – کله قندی دانگ فنگ – جلوبندی کامل دانگ فنگ – اکسل عقب دانگ فنگ
قطعات کولر ولوو و بخاری دانگ فنگ شامل :
گاز کولری دانگ فنگ – اپراتور کولر دانگ فنگ و بخاری دانگ فنگ و هسته دانگ فنگ – رله و فن کولر دانگ فنگ – رادیاتور دانگ فنگ بخاری دانگ فنگ – مقاومت و مدول بخاری دانگ فنگ – کپسول کولر دانگ فنگ – تسمه سفت کن دانگ فنگ – ترموستات کولر دانگ فنگ – کلید AC دانگ فنگ – شیر انبساط دانگ فنگ – شمع کولر دانگ فنگ – کلاچ دانگ فنگ و بوبین کولر دانگ فنگ – پنل کولر و بخاری دانگ فنگ – پولی کولر دانگ فنگ – رادیاتور کولر دانگ فنگ – شیلنگ و لوله و کولر و بخاری دانگ فنگ – کولر کامل دانگ فنگ – کمپرسور کولر دانگ فنگ – سلکتور بخاری دانگ فنگ
لوازم سوخت رسانی شامل :
دریچه گاز کامل دانگ فنگ – پمپ بنزین دانگ فنگ – ریل سوخت دانگ فنگ و متعلقات – کاربراتور دانگ فنگ – شیلنگ های بنزین دانگ فنگ – سنسور سوخت پاش دانگ فنگ – سیم کشی سوخت دانگ فنگ – انژکتور دانگ فنگ و سوزن انژکتور دانگ فنگ – وایر شمع دانگ فنگ – سیم کشی احتراق دانگ فنگ – دلکو دانگ فنگ – سوئیچ دانگ فنگ ، رله و سنسورهای احتراق دانگ فنگ – مغزی سوییچ دانگ فنگ – کوئل دانگ فنگ – کنسیتر بنزین دانگ فنگ – آب گیر سوخت دانگ فنگ
قطعات اگزوز دانگ فنگ و توربو دانگ فنگ و شارژ دانگ فنگ شامل :
کیت اگزوز دانگ فنگ – منیفولد اگزوز دانگ فنگ – کاتالیزور اگزوز دانگ فنگ – منبع اگزوز دانگ فنگ – لوله اگزوز دانگ فنگ – واشرهای اگزوز دانگ فنگ – سنسور اکسیژن دانگ فنگ – هواکش دانگ فنگ – سنسور مپ و مف دانگ فنگ – سری اگزوز دانگ فنگ – حصیری اگزوز دانگ فنگ و متعلقات – توربو شارژ دانگ فنگ – توربین توربو شارژ دانگ فنگ – پره پمپ دانگ فنگ و توربین دانگ فنگ – دریچه دانگ فنگ و شیر کنار گذر دانگ فنگ – یاتاقان توربو دانگ فنگ – اینتر کولر دانگ فنگ – شیلنگ اینتر کولر دانگ فنگ
لوازم ترمز دانگ فنگ شامل :
لنت جلو دانگ فنگ – لنت عقب دانگ فنگ – دیسک چرخ دانگ فنگ – سیلندر ترمز دانگ فنگ – پمپ ترمز دانگ فنگ – بوسترترمز دانگ فنگ – سیستمABS دانگ فنگ – شلنگ و لوله ترمز دانگ فنگ – سنسور ترمز دانگ فنگ – محافظ دیسک چرخ دانگ فنگ – متعلقات ترمز دانگ فنگ – پدال ترمز و کلاچ دانگ فنگ – مخزن روغن موتور دانگ فنگ – فشارشکن دانگ فنگ
خنک کننده موتور دانگ فنگ شامل :
رادیاتور آب دانگ فنگ – درب رادیاتور دانگ فنگ – فن کامل دانگ فنگ – واتر پمپ دانگ فنگ – مخرن آب رادیاتور دانگ فنگ – شیلنگ رادیاتور دانگ فنگ – ترموستات دانگ فنگ و متعلقات – فشنگی آب دانگ فنگ – خنک کننده روغن دانگ فنگ – موتور فن دانگ فنگ – اینتر کولر دانگ فنگ
درب دانگ فنگ و متعلقات شامل :
درب کاپوت دانگ فنگ – جک و لولای کاپوت دانگ فنگ – قفل کاپوت دانگ فنگ – نمد کاپوت دانگ فنگ – معتقات کاپوت دانگ فنگ – درب خودرو دانگ فنگ – دستگیره درب دانگ فنگ – قفل درب دانگ فنگ – زه اطراف درب دانگ فنگ – لولای درب دانگ فنگ – نوار دور درب دانگ فنگ – رکاب درب دانگ فنگ – درب صندوق عقب دانگ فنگ – درب باک دانگ فنگ – سوئیچ دانگ فنگ
شیشه دانگ فنگ و آینه دانگ فنگ شامل :
آینه بغل دانگ فنگ – راهنمای روی آینه دانگ فنگ – شیشه جلو دانگ فنگ – شیشه عقب دانگ فنگ – شیشه بغل دانگ فنگ – شیشه لچکی دانگ فنگ – شیشه سانروف دانگ فنگ – شیشه آینه دانگ فنگ – قاب آینه دانگ فنگ – آینه وسط دانگ فنگ – نوار دور شیشه دانگ فنگ
چراغ دانگ فنگ شامل :
چراغ خطر عقب دانگ فنگ – مه شکن دانگ فنگ – چراغ جلو دانگ فنگ – کلید چراغ دانگ فنگ – شبرنگ دانگ فنگ – چراغ عقب دانگ فنگ – چراغ راهنما دانگ فنگ – چراغ خطر سوم دانگ فنگ – پروژکتور دانگ فنگ – چراغ LED دانگ فنگ
سپر دانگ فنگ و متعلقات شامل :
سپر جلو دانگ فنگ – سپر عقب دانگ فنگ – فلاپ و زه سپر دانگ فنگ – پفکی سپر دانگ فنگ – براکت سپر دانگ فنگ – کشویی سپر دانگ فنگ – جلو پنجره دانگ فنگ – پوسته سپر دانگ فنگ – فوم سپر دانگ فنگ –
بدنه اصلی دانگ فنگ شامل :
شاسی و متعلقات دانگ فنگ – ستون دانگ فنگ – کلاف کامل دانگ فنگ – سقف دانگ فنگ – سینی زیر موتور دانگ فنگ – آرم فابریک دانگ فنگ – ساندروف دانگ فنگ و متعلقات – قاب پلاک دانگ فنگ – بکسل بند دانگ فنگ –
گلگیر دانگ فنگ و متعلقات شامل :
گلگیر جلو دانگ فنگ – گلگیر عقب دانگ فنگ – شلگیر دانگ فنگ – گل پخش کن دانگ فنگ – متعلقات گلگیر دانگ فنگ –
رینگ لاستیک دانگ فنگ و متعلقات شامل :
رینگ چرخ دانگ فنگ – قالپاق دانگ فنگ – لاستیک دانگ فنگ – پیچ چرخ دانگ فنگ و متعلقات – زاپاس دانگ فنگ و متعلقات
برف پاک کن دانگ فنگ شامل :
تیغه برف پاک کن دانگ فنگ – پایه برف پاک کن دانگ فنگ – قیچی برف پاک کن دانگ فنگ – لاستیک تیغه برف پاک کن دانگ فنگ – کلید برف پاک کن دانگ فنگ
قطعات برقی داخل اتاق دانگ فنگ شامل :
کروز کنترل دانگ فنگ – کلید بوق دانگ فنگ – موتور و کلید شیشه بالابر دانگ فنگ – مکانیزم قفل درب دانگ فنگ – کیلومتر کامل دانگ فنگ – لوازم ایربگ دانگ فنگ – بوق فابریکی دانگ فنگ – دسته راهنما دانگ فنگ – سنسور و رله های راهنما دانگ فنگ – کلید گرم کن صندلی دانگ فنگ – کلید و رله آینه بغل دانگ فنگ – کلید و پمپ سانروف دانگ فنگ – پمپ درب دانگ فنگ – پمپ شیشه شور دانگ فنگ – فندک و متعلقات دانگ فنگ – کلید فلاشر دانگ فنگ – مخزن شیشه شور دانگ فنگ
قطعات برقی داخل موتور دانگ فنگ شامل :
دینام دانگ فنگ – آفتامات دینام دانگ فنگ – استارت دانگ فنگ – دیود دینام دانگ فنگ – ذغال دانگ فنگ –. رله و سیم کشی دانگ فنگ – سنسور دانگ فنگ – زیر باتری دانگ فنگ و قفل باتری دانگ فنگ – تسمه دینام دانگ فنگ – پولی هرزگرد دینام دانگ فنگ – موتور برف پاک کن دانگ فنگ –
قطعات برقی مصرفی دانگ فنگ شامل :
باتری دانگ فنگ – شمع دانگ فنگ –فیوز دانگ فنگ – لامپ اسپورتی دانگ فنگ – لامپ فابریکی دانگ فنگ – باطری دانگ فنگ
داشبود دانگ فنگ شامل :
قاب ضبط دانگ فنگ – روکش داشبورد دانگ فنگ – داشبورد کامل دانگ فنگ – درب داشبورد دانگ فنگ
صندلی دانگ فنگ شامل :
کمربند ایمنی دانگ فنگ – قفل کمربند دانگ فنگ – بخواب صندلی دانگ فنگ
موکت دانگ فنگ شامل :
موکت کف اتاق دانگ فنگ – موکت صندوق عقب دانگ فنگ
سایر قطعات داخلی دانگ فنگ شامل :
غربیلک فرمان دانگ فنگ – آفتابگیر دانگ فنگ – طاقچه دانگ فنگ – کنسول دانگ فنگ – جا سیگاری دانگ فنگ
لوازم مصرفی دانگ فنگ
مکمل و سیالات دانگ فنگ شامل :
مکمل بنزین دانگ فنگ – اکتان بنزین دانگ فنگ – موتورشوی دانگ فنگ – انژکتور شوی دانگ فنگ – ضدیخ دانگ فنگ – شیشه شوی دانگ فنگ – آب رادیاتور دانگ فنگ – گریس دانگ فنگ – چسب دانگ فنگ – آب مقطر دانگ فنگ
فیلتر ولوو شامل :
فیلتر روغن دانگ فنگ – فیلتر هوا دانگ فنگ – فیلتر کابین دانگ فنگ – فیلتر بنزین دانگ فنگ – فیلتر گیربکس دانگ فنگ – فیلتر درایر کولر دانگ فنگ
روغن دانگ فنگ شامل :
روغن موتور دانگ فنگ – واسکازین دانگ فنگ – روغن هیدرولیک دانگ فنگ – روغن ترمز دانگ فنگ
ابزارآلات دانگ فنگ شامل :
کابل باتری دانگ فنگ – ابزارهای تشخیص و تست دانگ فنگ – آچار چرخ دانگ فنگ – اچار شمع دانگ فنگ – آچار کاسه نمد دانگ فنگ – کارواش دانگ فنگ – جک خودرو دانگ فنگ –
اکسسوری جانبی دانگ فنگ شامل :
سر دنده اسپرت دانگ فنگ – خوشبو کننده دانگ فنگ – جاموبایلی دانگ فنگ – روکش صندلی دانگ فنگ – کفپوش دانگ فنگ – واکس و پولیش دانگ فنگ – بالشتک صندلی دانگ فنگ
انواع قفل دانگ فنگ شامل :
قفل پدال دانگ فنگ – قفل فرمان دانگ فنگ – قفل کاپوت دانگ فنگ – قفل باتری دانگ فنگ – قفل کامپیوتر دانگ فنگ – قفل زاپاس دانگ فنگ –
لوازم اسپرت دانگ فنگ شامل :
چراغ اسپرت دانگ فنگ – رینگ چرخ اسپرتی دانگ فنگ – خطر عقب اسپرت دانگ فنگ
لوازم یدکی دانگ فنگ را از دیزل شاپ بخواهید
قطعات دانگ فنگ را از دیزل شاپ بخواهید
معرفی مشهد
مَشهَد کلانشهری در شمال شرقی ایران و مرکز استان خراسان رضوی است. این شهر در زمان افشاریان، پایتخت ایران بود. مشهد با ۳۵۱ کیلومتر مربع مساحت، دومین شهر پهناور ایران پس از تهران است. براساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵ مشهد با ۳٬۰۰۱٬۱۸۴ تن جمعیت، دومین شهر پرجمعیت ایران پس از تهران و نود و پنجمین شهر پر جمعیت دنیا بهشمار میرود. این شهر به واسطهٔ وجود حرم علی بن موسی الرضا، هشتمین امام مذهب شیعه، سالانه پذیرای بیش از ۲۷ میلیون زائر از داخل و دو میلیون زائر از خارج از کشور است.[۷][۸]
شهر مشهد در حوزهٔ رودخانهٔ کشفرود و در دشت مشهد بین کوههای هزارمسجد و بینالود گسترده شدهاست. بیشینهٔ ارتفاع شهر مشهد ۱۱۵۰ متر و کمینهٔ آن ۹۵۰ متر است. شهر مشهد دارای آب و هوای متغیر، اما معتدل و متمایل به سرد و خشک است و از تابستانهای گرم و خشک و زمستانهای سرد و مرطوب برخوردار است. بیشینهٔ درجه حرارت در تابستانها ۴۳ درجه بالای صفر و کمینهٔ آن در زمستانها ۲۲ درجه زیر صفر است.
مشهد دارای ۱۳ منطقهٔ شهرداری است و شهردار آن توسط شورای شهر ۱۵ نفره انتخاب میشود. این شهر دارای یک فرودگاه بینالمللی، یک ایستگاه راهآهن و سه پایانه است که ارتباط آن با شهرهای دیگر را ممکن میسازد. حمل و نقل داخلی مشهد، توسط سامانهٔ تاکسیرانی و اتوبوسرانی و قطار شهری انجام میشود. اقتصاد مشهد متکی به گردشگری مذهبی با تمرکز بر حرم امام رضا است. در کنار آن، وجود مراکز تجاری بزرگ و امکانات پزشکی قابل توجه، موجب رونق گردشگری تفریحی و گردشگری سلامت در این شهر نیز شدهاست.
بیش از ۹۳٪ مردم مشهد فارسیزبان هستند. تراکم جمعیت در مشهد بیش از ۹ هزار تن در هر کیلومتر مربع است. این شهر در سال ۱۳۸۸ رسماً به عنوان «پایتخت معنوی ایران» انتخاب شد.
نام[ویرایش]
واژهٔ «مَشْهَد» (جمع: «مَشاهِد») بهمعنی محل شهود و محل شهادت است.[۹] بهباور شیعیان، علی بن موسی الرضا پس از قتل بهدست مأمون، خلیفهٔ عباسی، در سال ۲۰۳ ه. ق، در آرامگاه هارون الرشید سناباد بهخاک سپرده شد. از آن پس «سناباد نوغان» بهنام «مشهدالرضا» خوانده شد و کمکم بر پهنهٔ آن، بهویژه در زمان شاه تهماسب صفوی، افزوده شد و مردم توس (طوس) به مشهد کوچ داده شدند؛ و بهمرور زمان نام مشهد بر این شهر ماندگار شد.[۱۰] به مشهد نام «قبلهٔ هفتم» را نیز اطلاق میکنند.[۹][یادداشت ۲]
پیشینهٔ کاربرد نام مشهد[ویرایش]

نقشهٔ ایران در سال ۱۱۲۶ که توسط امانوئل بوئن، جغرافیدان و نقشهکش بریتانیایی، ترسیم شدهاست. این نقشه که وسعت و محدودهٔ پادشاهی دودمان افشاریه را نمایش میدهد، اسامی بسیاری از مناطق، شهرها، دریاچهها و دریاهای آن زمانِ ایران را نیز دربرگرفتهاست. این نقشه از کشور ایران در سال ۱۷۴۷ م، برابر با ۱۱۲۶ و ۱۱۶۰ ه.ق و در زمان سلسلهٔ افشاریان رسم شدهاست. نام مشهد در کنار نام توس در نقشه مشهود است.
پیش از قتل علی بن موسی الرضا در ۲۰۳ ه. ق، و دفن او در کاخ حُمَید بن قَحطَبه در سناباد نوغان، خبری از مشهد نبود. حتی نام نوغان توس از سدههای اولیهٔ اسلامی به بعد در متون راه یافته و پیش از آن تقریباً هیچ خبری از نوغان نیست، بلکه تنها از ولایت توس یا شهر توس اخباری در اساطیر و آثار حماسیِ بعد به چشم میخورَد. در نتیجه، تاریخچهٔ مشهد از ابتدا تا پیدایش اسلام در تاریخ توس، و در دو سدهٔ اسلامی در تاریخ نوغان مستتر است.[۱۱] اینکه توس هم یک شهر و هم یک منطقه است، همراه با این واقعیت که هر دو ناحیه، همواره بهعنوان شهرهای اصلی منطقه در نظر گرفته میشوند، این باور نادرست را در میان جغرافیدانان متأخر عربی رواج داده که توس، پایتخت شهری دوبخشی شامل تابران و نوغان بودهاست. این باور در مورد دوبخشیبودن شهر توس بهطور عام در ادبیات اروپایی راه یافتهاست. سِر پِرسی سایکس و بهدنبال وی، ئی. دیز[یادداشت ۳] صراحتاً این تصور را بهچالش کشیدند. جغرافیدانان قدیمتر عرب بهدرستی تابران و نوغان را بهعنوان دو شهر کاملاً مجزا، از یکدیگر متمایز کردند. ویرانههای تابران، توس و مشهد در حدود ۱۹ کیلومتری یکدیگر قرار دارند.[۱۲]
مشهد در نوشتار محدثان، مورخان و جغرافیدانان دورهٔ اسلامی[ویرایش]
در سدهٔ سوم ه. ق، ابن بابویه قمی در کتاب عیون اخبار الرضا فصلی را به مشهد اختصاص داده و در تمامی اخبار و مطالب، همهجا واژهٔ «مشهد» و «مشهد رضوی» را آوردهاست.[۱۳] ابن حوقل در سدهٔ چهارم ه.ق بهسادگی این مکان را مشهد نامیده؛ یاقوت حَمَوی، در بیانی صریحتر، آن را «مشهد رضوی حرم رضا» نام نهادهاست. مشهد بهعنوان نام یک مکان، نخستین بار در احسن التّقاسیم فی معرفهِ الأقالیم محمد مقدّسی (مَقدِسی) و اواخر دههٔ سوم قرن چهارم ه.ق پدیدار شدهاست. در حدود نیمهٔ قرن هشتم ه. ق، ابن بطوطه در سفرنامهٔ خود، از اصطلاح «شهر مشهد الرضا» استفاده کردهاست. بهنظر میرسد نام نوغان که هنوز هم بر سکههای نیمهٔ اول سدهٔ هشتم ه.ق تحت حاکمیت ایلخانیان دیده میشود، بهتدریج جای خود را به «المشهد» یا «مشهد» داده باشد. در این دوره مشهد اغلب با صراحت بیشتری با عناوین «مشهد رضا»، «مشهد مقدس» و «مشهد توس» شناخته میشود. اغلب در ادبیات و بهویژه در شعر، تنها توس مد نظر قرار گرفتهاست؛ برای نمونه، «توس جدید» در مقابل «توس قدیمی» یا شهری مقتضیِ این نام.[۱۲] معینالدین محمد الزّمجی الاسفزاری، مورخ قرن نهم ه. ق، در کتاب روضاتالجَنّات فی أوصاف مدینهِ هرات از آن با عنوان «مشهد مقدس رضوی» نام بردهاست.[۱۴] و صدرالمتألهین لاهیجانی در کتاب تاریخ و جغرافیای شهر مشهد در سدهٔ چهاردهم ه.ق از واژهٔ «مشهد مقدس رضوی» استفاده کردهاست.[۱۵]
پیشینه[ویرایش]
تاریخ اولیه[ویرایش]

مشهد (بهعنوان اسکندریّه)، بر روی تبیولا پیتینگریانا، یک نقشهٔ کهن رومی.
منابع کهن یونانی، عبور و اقامت اسکندر کبیر در این سرزمین را که «سوسیا» (یونانی باستان: Σούσια، انگلیسی: Susia) خوانده میشد، به سال ۳۳۰ قبل از میلاد مسیح، گزارش کردهاند.[۱۶][۱۷][۱۸][۱۹] سوسیا معادل «توس» در تلفظ یونانیان همراه اسکندر بود.[۲۰][۲۱] توس را قلب منطقهٔ پارت میدانستند.[۲۲]
پلینی بزرگ اینچنین از شهر یاد میکند، که در میانهٔ پارت، در نزدیکی نسا و ارشاک (احتمالاً قوچان امروزی)، در منطقهای خوش آبوهوا، شهری است که بهواسطهٔ بنیانگذارش، آن را الکساندروپولیس (یعنی شهر اسکندر) میگویند.[۲۳] نقشهٔ تبیولا پیتینگریانا، که متعلق به اوایل دورهٔ رومی میباشد نیز این آبادی را در غرب شهر مرو، به جای سوسیا، «اسکندریّه» نامیدهاست.[۲۴] بسیاری از مورخان مسلمان، از قرن ۱۰ تا ۱۶ میلادی، تأسیس «سناباد» (نام قدیمی شهر) را به اسکندر نسبت دادهاند.[۲۵][۲۶] همچنین در منابع حدیث شیعه، که راویان، آن را به قرون ۷ تا ۹ میلادی متصل میکنند، نقلقولهایی وجود دارد مبنی بر اینکه علی بن موسی الرضا و هارون الرشید، در شهری دفن شدهاند که آن را «بندهٔ نیکوکار، صاحب دو شاخ» بناء کردهاست؛ عنوانی که معمولاً برای اسکندر کبیر شناخته میشود.[۲۷][۲۸][۲۹][۳۰]
حوضهٔ رودخانهٔ کشفرود که شهر مشهد در آن قرار دارد، بهخاطر شرایط مناسب طبیعی، از پیش از اسلام بهعنوان یکی از بخشهای مورد توجه برای سکونت در خراسان بهحساب میآمدهاست. در نزدیکی شهر کنونی مشهد، شهری به نام توس وجود داشتهاست. اهمیت این شهر در دوران اسلامی به استقرار یکی از مهمترین زیارتگاههای جهان که برای امام هشتم شیعیان، علی بن موسی الرضا، ساخته شدهاست، بازمیگردد.[۱۲] بنابراین، آنچه سناباد نوغان را در سرتاسر جهان مشهور ساخت، نه آرامگاه هارون الرشید، خلیفهٔ عباسی، بلکه زیارتگاه امام شیعه بود و شهر بزرگی که با گذشت زمان در اطراف روستایی کوچک گسترش یافت، المشهد (مشهد) عنوان گرفته که به معنای «حرم حزنانگیز» است (در درجهٔ اول، حرم شهیدی از خاندان پیامبر اسلام).[۱۲]
در دورهٔ خلافت اسلامی[ویرایش]

موقعیت خراسان و توس (طوس) در نقشهٔ ایران در عصر خلفای عباسی، برگرفته از کتاب جغرافیای تاریخیِ سرزمینهای خلافت شرقی
بهگفتهٔ تاریخنویسان، هنگامی که یزدگرد سوم از برابر سپاهیان مسلمان عرب گریخت، راهی توس شد تا از کُنارَنگِ توس، مرزبان خود در آن خطه، پناه بخواهد، اما کنارنگ یزدگرد را از توس راهی مرو کرد. پس از آن، کنارنگیان به رغم فتح خراسان توسط اعراب، همچنان نفوذ خود را در خطهٔ توس حفظ کردند و تا پایان عصر امویان، در آنجا ماندند و تنها پس از یورش سرداران ابومسلم در سال ۱۲۹ ه.ق بود که آنجا را رها ساختند.[۳۱][۳۲] تنها خبر شاهنامه که تاریخ هم آن را تأیید میکند پناهندهشدن یزدگرد سوم ساسانی به کنارنگ توس، پس از شکست از تازیان در زمان خلافت عثمان است.[۳۱]
مأمون، جانشین هارون، پس از گذشت چند سالی از خلافتش بر اثر طغیانی که علیه وی توسط علویان پدید آمد، به قصد آنکه تمایل شیعیان را به خود جلب کند، علی بن موسی الرضا، امام هشتم شیعه، را به جانشینی نامزد کرد و به دارالخلافهاش در مرو فراخواند. مأمون به همراه علی بن موسی الرضا، پس از یک سال ماندن در مرو، رهسپار بغداد شد. در طی راه در روستای نوغان، علی بن موسی الرضا، به خانهٔ امیر سناباد وارد و در آنجا بهروایت شیعیان مسموم شد و در سال ۲۰۲ یا ۲۰۳ ه.ق پس از سه روز درگذشت و پیکرش در باغ حمید بن قحطبه در کنار مقبرهٔ هارون، در ۱٫۵ کیلومتری روستای سناباد مدفون شد. از همان زمان، این نقطه، مشهد الرضا و بعد بهاختصار مشهد نام گرفت.[۳۳]
در دوران حکومتهای ایرانی تا عصر صفویه[ویرایش]
در ابتدای سده چهارم ه. ق، عصر شکوفایی فرهنگ ایرانی — که با رویکارآمدن نصر بن احمد سامانی (۳۰۰ ه.ق) رونقی یافتهبود — در سرزمین توس نیز به بار نشست.[۳۴]
مشهد نیز همچون تمامی شهرهای بزرگتر ایران بارها شاهد افزایش جنگ و وحشت درون دیوارهای خود بود. سبکتگین، مؤسس سلسلهٔ غزنویان، در زمان فتح توس آرامگاه علی بن موسی الرضا را ویران کرد. اما، بعداً پسرش، سلطان محمود، آن را بازسازی نمود. در سال ۴۲۸ ه.ق طی دوران حکومت سلطان مسعود غزنوی، حاکم بعدی خراسان بهمنظور حفاظت از آرامگاه علی بن موسی الرضا استحکامات دفاعی را بنا کرد. در سال ۵۱۵ ه.ق دیواری در اطراف شهر ساخته شد که گاهی اوقات امکان حفاظت در برابر حملات را فراهم میساخت. در سال ۵۵۶ ه.ق ترکهای غز موفق به گرفتن منطقه شدند، ولی از تاراج و غارت ناحیهٔ مقدس چشمپوشی کردند.[۱۲]
در زمان سلجوقیان، توس درعینحال که از رونق درونی برخوردار بود، با بیمهری سلاطین روبهرو شد؛ ولی در این ایام خواجه نظامالملک وزیر شهیر آلب ارسلان و ملکشاه سلجوقی در زمان وزارت ۳۰ سالهاش توجهی به توس داشت و حتی مسجدی هم در تابران ساخت.[۳۵] در ابتدای سده ششم ه.ق گویا تابران مدتی دچار قحطی و بلا بوده، این مطلب از نامه امام محمد غزالی به سلطان سنجر بر میآید؛[۳۶] اما تابران در رهگذر زمان همچنان یکی از شهرهای مهم محسوب میشد. چنانکه انوری شاعر معروف دربار سنجری در مدرسه منصوریهٔ تابران تحصیل میکرد و باغ و مدرسه آن را ستایش کردهاست.[۳۷]
ازجمله اماکنی که در عهد سلطان سنجر سلجوقی، به اصرار منابع شیعی متأخر، مانند مطلعالشمس و منتخبالتواریخ، مورد توجه وی قرار داشت، مشهد بود؛ زیرا توس بهواسطهٔ وجود حرم علی بن موسی الرضا، از قطبهای تشیع در خراسان بهشمار میآمد و بنابه اعتراف منابع شیعی آن دوره، مرکزی دینی برای شیعیان و مورد علاقهٔ ایشان بود و بنابه موقعیت جغرافیایی که بر سر راههای تجاری داشت، از مراکز اقتصادی، نیز محسوب میشد؛ و بهاینترتیب، اهمیت سیاسی نیز یافتهبود.[۳۸] در سده ششم ه.ق نخستین گنبد حرم بر فراز قبهٔ موجود، بهفرمان سلطان سنجر سلجوقی و بهکوشش وزیر وی، شرفالدین قمی ضمن تعمیر حرم ساخته شد که جنس آن گنبد از کاشی بود. این قبه (گنبد آغازین) همان است که امروزه از داخل حرم دیده میشود و سطح مقعر و مقرنسهای آینه کاری شدهٔ آن پیداست.[۳۹]
در خلال سدههای چهارم تا ششم ه. ق، در عصر شکوفایی فرهنگ ایرانی–اسلامی، دانشمندان و رجال برجستهای از آن برخاسته؛ و در دیگر نواحی، و بهطور عمده در شهرهایی که بیشتر کانون توجه بود، شکوفا شدند. خواجه نظامالملک (۴۰۸ تا ۴۸۵ ه.ق)، امام محمد غزالی (۴۵۰ تا ۵۰۵ ه.ق)، احمد غزالی (۴۵۴ تا ۵۲۰ ه.ق)، ابوالقاسم فردوسی (۳۲۹ تا ۴۱۱ ه.ق)، اسدی توسی (متوفی ۴۶۵ ه.ق) و شیخ توسی (۳۸۵ تا ۴۶۰ ه.ق) از آن دستهاند.[۳۵]
توس در سال ۷۹۱ ه.ق ضربهٔ مهلکی را از جانب میرانشاه، پسر تیمور، دریافت کرد. زمانی که نجیبزادهٔ مغولیِ حاکم بر منطقه دست به شورش زده و تلاش کرد خود را مستقل سازد، تیمورلنگ پسر خود میرانشاه را برای مقابله با وی عازم منطقه کرد. توس پس از محاصرهای چندین ماهه مورد یورش قرار گرفت، بهغارت و یغما برده شده و تلی از خاک از آن بر جای ماند؛ دههزار نفر از ساکنان توس در این یورش قتلعام شدند. کسانی که از این کشتار همگانی جان سالم بهدر بردند در پناهگاه حرم امام رضا سکنی گزیدند. از این پس توس متروکه شد و مشهد جایگاه این شهر به عنوان پایتخت را از آن خود ساخت.[۱۲] بعد از آن، علیرغم تلاشی که شاهرخ و شیبک خان ازبک در ۹۱۵ ه.ق برای ساخت مجدد شهر انجام دادند،[۴۰] روی آبادانی به خود ندید و بهتدریج روستاهای کوچکی جایگزین آن همه آوازه و رونق شد.[۱۲]
از این زمان به بعد دیگر عصر حیات تابران بهسر آمدهبود و روی توجه تاریخ بهسوی شهری قرار گرفت که قرنها با نام نوغان و از این زمان بهبعد با نام مشهد در کنار تابران قرار داشت و جای این شهر را گرفت.[۱۲] در روزگار دوران تیموری در سده نهم ه. ق، بهدنبال کوششهای شاهرخ تیموری در آبادانی مشهد، بههمت همسر وی گوهرشادآغا، نخستین مسجد جامع شهر مشهد (مسجد گوهرشاد) با نام وی در سمت قبلهٔ حرم رضوی که — صحن جنوبی را تشکیل میدهد — بهاتمام رسید.[۴۱]